Μήπως έχεις συμπτώματα λίγο μετά την κατανάλωση γάλατος ή γαλακτοκομικών προϊόντων;

Το να έχει κανείς δυσανεξία στη λακτόζη σημαίνει πως το σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει την λακτόζη, η οποία είναι ένα είδος σακχάρου που βρίσκεται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Αυτό σημαίνει ότι το σώμα έχει έλλειψη ή ανεπάρκεια ενός ενζύμου που ονομάζεται λακτάση.

Η λακτάση είναι απαραίτητη στη διάσπαση της λακτόζης σε δύο απλές μορφές σακχάρων, -της γλυκόζης και της γαλακτόζης- οι οποίες μπορούν να απορροφηθούν εύκολα.

Μετά την κατανάλωση της λακτόζης, τα άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη μπορεί να έχουν αέρια, διάρροια, φουσκωμένο στομάχι, κράμπες στο στομάχι, πόνους και ναυτία. Αυτά τα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται από 30 λεπτά μέχρι και 2 ώρες μετά την κατανάλωση της λακτόζης.

Υπάρχουν τρία είδη δυσανεξίας στη λακτόζη:

Πρωτοπαθής Δυσανεξία στη Λακτόζη

Αυτό είναι το πιο συνηθισμένο είδος δυσανεξίας στη λακτόζη. Καθώς μεγαλώνουμε , το σώμα παράγει λιγότερη λακτάση και τα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται. Συνήθως, αυτό συμβαίνει μετά τα πρώτα δύο χρόνια, αν και τα συμπτώματα παρουσιάζονται στην ενηλικίωση.

Αυτό το είδος δυσανεξίας στη λακτόζη προκαλείται από μία γενετικά κληρονομική μετάλλαξη που υπάρχει στην οικογένεια. Επηρεάζει το 65% του ανθρώπινου πληθυσμού, είναι περισσότερο συχνό στην Ανατολική Ασία, όπου επηρεάζει περισσότερο από το 90% του ενήλικου πληθυσμού και τους κατοίκους της Δυτικής Αφρικής, της Αραβίας, του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Ιταλίας. Επίσης, η δυσανεξία στη λακτόζη έχει τη χαμηλότερη συχνότητα σε πληθυσμούς με μακρά ιστορία εξάρτησης από τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή τροφής.

Δευτεροπαθής Δυσανεξία στη Λακτόζη

Αυτός ο τύπος δυσανεξίας στη λακτόζη συμβαίνει όταν το λεπτό έντερο μειώνει την παραγωγή λακτάσης μετά από ασθένεια, τραυματισμό ή χειρουργική επέμβαση που περιλαμβάνει το λεπτό έντερο. Μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Πιθανές αιτίες είναι η γαστρεντερίτιδα, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η κοιλιοκάκη, η χημειοθεραπεία ή η μακροχρόνια χρήση αντιβιοτικών. Μπορεί να είναι προσωρινή αλλά μπορεί να γίνει μόνιμη εάν η αιτία που την προκαλεί είναι μια μακροπρόθεσμη πάθηση. Αυτή η πάθηση μπορεί επίσης να συμβεί ενώ οι άνθρωποι μεγαλώνουν και συνεπώς η ικανότητα του σώματος να παράγει λακτάση μειώνεται.

Συγγενής ή Αναπτυξιακή Δυσανέξια στη Λακτόζη

Αυτή η κατάσταση είναι μια σπάνια γενετική διαταραχή στην οποία παράγεται λίγη ή καθόλου λακτάση από τη γέννηση του ατόμου.

Δυσανεξία ή Aλλεργία

Η αλλεργία στο γάλα δεν πρέπει να συγχέεται με τη δυσανεξία στη λακτόζη.

Η αλλεργία στο γάλα μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή διότι αυτό συνεπάγεται την υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη τροφίμων. Όταν υπάρχει κατανάλωση της συγκεκριμένης πρωτεΐνης, το σώμα μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.

Τα συμπτώματα μπορεί είναι ήπιας μορφής (πχ. εξανθήματα, κνίδωση, οίδημα κλπ.) ή σοβαρά (αναπνευστική δυσχέρεια, συριγμός, απώλεια συνείδησης κ.λπ.).

Τρόποι Αντιμετώπισης της Δυσανεξίας στη Λακτόζη

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων εξαρτάται από το άτομο, καθώς υπάρχουν διαφορετικά επίπεδα ανεκτικότητας. Μερικοί άνθρωποι μπορούν να ανέχονται μικρές ποσότητες λακτόζης χωρίς να εμφανίζουν συμπτώματα, ενώ άλλοι μπορεί να μην μπορούν να ανέχονται ούτε ένα μικρό ποσοστό.

Για την διαπίστωση της ποσότητας της λακτόζης σε γαλακτοκομικά προϊόντα και της ποσότητας που μπορεί να γίνει ανεκτή από τον οργανισμό απαιτείται η διαδικασία πειραματισμού και σφάλματος.

• Επιλέξτε γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα με μειωμένη λακτόζη.
• Αποφύγετε την κατανάλωση γάλακτος με άδειο στομάχι.
• Καταναλώστε γαλακτοκομικά προϊόντα με λιγότερη λακτόζη.
• Χρησιμοποιήστε μη συνταγογραφούμενα χάπια ή σταγόνες που περιέχουν ένζυμα λακτάσης.

Τα συνηθισμένα τρόφιμα με λακτόζη είναι το γάλα, οι κρέμες, τα παγωτά, το γιαούρτι, τα μαλακά τυριά και το βούτυρο. Η λακτόζη μπορεί επίσης να προστεθεί σε ορισμένα κονσερβοποιημένα, κατεψυγμένα, σε κουτιά και άλλα προπαρασκευασμένα τρόφιμα.

Να έχετε υπόψη ότι η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) δεν έχεις καταχωρημένους τους όρους προϊόντα ‘χωρίς λακτόζη’ ή ‘χαμηλά σε λακτόζη’. Οι ενδείξεις αυτές μπορεί να έχουν διαφορετικές έννοιες και ένα προϊόν με μειωμένη λακτόζη μπορεί να περιέχει ακόμη λακτόζη που θα μπορούσε να προκαλέσει συμπτώματα.

Βεβαιωθείτε ότι έχετε ελέγξει την ετικέτα συστατικών. Ψάξτε για αυτές τις λέξεις που υποδεικνύουν ότι το προϊόν ίσως να περιέχει λακτόζη: γάλα, κρέμα, βούτυρο, στερεά γάλακτος, μαργαρίνη, τυρί, τυρόγαλα και τυρόπηγμα.

Προσέξτε για τα «μη γαλακτοκομικά» τρόφιμα που περιέχουν καζεϊνικό νάτριο, το οποίο μπορεί να είναι γραμμένο στην ετικέτα και ως ‘καζεϊνικό άλας’ ή ‘παράγωγο γάλακτος’ και μπορεί να περιέχει χαμηλά επίπεδα λακτόζης.

Τρόφιμα που Περιέχουν Λακτόζη

Υψηλά σε Λακτόζη 

Μέτρια Ποσότητα Λακτόζης

 Χαμηλά σε λακτόζη 

Παραπομπές:

USDA Nutrient Database, Nutribase 17 Nutritional Software, Manufacture Data, Dietitians of Canada (Food Sources of Lactose)
NHS -Lactose Intolerance
Mayo Clinic -Lactose Intolerance
NIDDK -Lactose Intolerance
NIH -Lactose Intolerance